ISO 14001:2026 – Các Thay Đổi Chính Doanh Nghiệp Cần Biết

1. ISO 14001:2026 là gì và khi nào sẽ được xuất bản?

Phiên bản mới của ISO 14001, được gọi là “2026”, là bản cập nhật tiếp theo của tiêu chuẩn hệ thống quản lý môi trường (EMS) hiện hành. Theo thông tin từ nhiều tổ chức chứng nhận quốc tế, bản dự thảo chính (DIS) đã được công bố và phiên bản chính thức dự kiến sẽ được phát hành vào khoảng tháng 1 năm 2026. 

2. Những yêu cầu nào đang được sửa đổi hoặc làm rõ trong bản 2026?

Các điểm nổi bật vốn được thể hiện trong bản dự thảo gồm:

• Căn chỉnh với cấu trúc hài hòa (Harmonized Structure – HS) giúp tiêu chuẩn dễ tích hợp với các hệ thống khác như ISO 9001 và ISO 45001. 
• Cải thiện ngôn ngữ và hướng dẫn để tăng tính rõ ràng và khả năng áp dụng, thông qua việc làm rõ các điều khoản hiện có thay vì thêm yêu cầu mới. 
• Bổ sung yếu tố biến đổi khí hậu, tích hợp tư duy vòng đời sản phẩm (life‑cycle thinking) trong việc xác định khía cạnh môi trường và lập kế hoạch hành động. 
• Mở rộng và chi tiết hóa hướng dẫn trong Phụ lục A (Annex A) dành cho các chủ đề như quản lý thay đổi, chuỗi cung ứng, kiểm soát các quá trình được cung cấp bên ngoài. 

3. Vì sao doanh nghiệp nên quan tâm đến bản 2026 ngay từ bây giờ?

Mặc dù phiên bản 2026 không thay đổi cấu trúc lớn hay thêm hàng loạt yêu cầu mới, việc chuẩn bị sớm mang lại nhiều lợi thế:

• Giúp doanh nghiệp đi trước trong việc nâng cấp hệ thống EMS, tránh bị động khi phiên bản mới bắt đầu áp dụng.
• Tạo ra phân tích khoảng cách (gap‑analysis) sớm để xác định những điểm cần cải thiện, đặc biệt trong khía cạnh biến đổi khí hậu, vòng đời sản phẩm và chuỗi cung ứng.
• Tăng khả năng tích hợp EMS với các hệ thống quản lý khác, tối ưu hoá nguồn lực và vận hành hiệu quả hơn.
• Nâng cao uy tín với khách hàng, nhà đầu tư và các bên quan tâm khi chứng minh doanh nghiệp cam kết với môi trường và bền vững.

4. Doanh nghiệp cần chuẩn bị những bước nào để sẵn sàng?

Dưới đây là những bước gợi ý:

• Thực hiện đánh giá hiện trạng hệ thống quản lý môi trường theo phiên bản 2015 hoặc hiện hành, xem xét các điều khoản mới được bổ sung trong bản dự thảo 2026.
• Đào tạo nhân sự chủ chốt và lãnh đạo về các thay đổi như biến đổi khí hậu, tư duy vòng đời, quản lý thay đổi — để họ hiểu rõ hệ thống sẽ vận hành như thế nào.
• Cập nhật văn bản, chính sách và quy trình nội bộ để phản ánh các yêu cầu làm rõ mới (không phải là yêu cầu hoàn toàn mới) nhằm đảm bảo hệ thống quản lý môi trường vẫn phù hợp và hiệu quả.
• Liên hệ với tổ chức chứng nhận hoặc đơn vị tư vấn có năng lực để được hỗ trợ lập lộ trình chuyển đổi, đặt kế hoạch đánh giá, chứng nhận phù hợp với doanh nghiệp.